Praktijkvoorbeelden
Noord-Holland boven het Noordzeekanaal
Noord-Holland boven het Noordzeekanaal is één van de aangewezen RIA-pilotregio’s.
De Brede NOVI-alliantie hebben de handschoen gezamenlijk opgepakt (voor de samenstelling van de Brede Alliantie Noord-Holland boven het Noordzeekanaal: zie de colofon). In deze regionale Brede Alliantie komen uiteraard de partijen terug die landelijk meedoen met daarnaast in de regio actieve partijen die deze aanpak actief willen ondersteunen, zelf ook (willen) mee-investeren en verder kijken dan het eigen directe belang. Dit zijn de cruciale factoren die in dit stadium voorrang hebben boven precieze representativiteit en procedurele volmaaktheid. Het gaat hier om - in jargontermen - een coalition of the willing. Het is de bedoeling dat deelnemers afstemmen met hun regionale of functionele achterban en dat het proces zich transparant voltrekt.
Integraal werken op projectniveau, sectoraal overstijgend en met meerdere partners, is reeds bekend. Wij schetsen hieronder enkele voorbeelden die wat ons betreft passend zijn maar nog niet of nauwelijks plaats vinden op de bovenlokale of regionale schaal.
Een platform waar pilot- en andere regio's ervaringen en materiaal kunnen delen waar andere regio's hun voordeel mee kunnen doen.
Voorbeeld 1
Heerhugowaard, aanpak spoorviaduct N242
Het spoorwegviaduct op de N242 kan een belangrijke rol spelen in de gebiedsontwikkeling van Westpoort en de Scheg. Door nu, in plaats
van over 15 jaar, het viaduct te verhogen en te verbreden ontstaat er
ter plekke een veiliger situatie en wordt de doorstroming van de N242
en het spoor verbeterd. Verder zou met de verbreding ook een verbinding
kunnen ontstaan tussen beide plangebieden waardoor er een veiliger en
betere verbinding ontstaat richting het stationsgebied enerzijds en
richting recreatief en natuurgebied anderzijds.
Voorbeeld 2
Buitenpoorten
Buitenpoorten is een initiatief van de provincie Noord-Holland, NS, Metropoolregio Amsterdam, gemeenten en natuurorganisaties. Daarnaast werkt de provincie samen met psCity, ProRail, Bureau Spoorbouwmeester, lokale ondernemers, organisaties en bewoners. Buitenpoorten zijn spoorwegstations op het snijvlak van stad en land, die als startpunt gebruikt worden om van het buitenleven te genieten. De infrastructuur en het landschap liggen er al maar zijn vaak slecht verbonden of onbekend.
Vanuit gezamenlijke kansenverkenning worden koppelkansen geïdentificeerd en worden investeringen in het station en het omliggende gebied afgestemd op investeringen in routes, bewegwijzering, marketing en voorzieningen. Hierdoor wordt het landschap beter verbonden met stedelijke plekken wat een enorme meerwaarde heeft voor de inwoners van die plekken en de mensen die reeds goed gebruik maken van het spoornetwerk. Na een proef bij Santpoort Noord wordt nu gekeken hoe dit kan worden toegepast op de stations Bussum-Zuid, Zaanse Schans en Wormerveer.
RIA Stedelijke regio Breda - Tilburg
De stedelijke regio Breda - Tilburg (SRBT) is één van de aangewezen RIA-pilotregio’s en wil vanuit een grote ruimtelijk-economisch besef de krachten bundelen. De Regionale Investeringsagenda
vormt daarvoor de inhoudelijke drager.
Breda en Tilburg vormen met hun randgemeenten functioneel gezien één stedelijke regio. Deze stedelijke regio wil zich ontwikkelen tot een knooppunt van betekenis in de Noord West-Europese deltametropool. Gelegen tussen meerdere hoogstedelijke gebieden wil de stedelijke regio Breda - Tilburg dé plek zijn waar bruisend stedelijk leven en een dynamische economie samen gaan met groen en prachtige landschappen. Binnen de doorontwikkeling van de Nederlandse polycentrische, metropolitane systeem van Nederland - met noord- en zuidvleugel Randstad, Metropool Regio Eindhoven en Antwerpen - zien Breda en Tilburg kansen om gezamenlijk een propositie voor de stedelijke regio Breda-Tilburg te ontwikkelen.
De SRBT met bijna een miljoen inwoners kent een mooie balans in haar ruimtelijke opmaak: twee centrumsteden van min of meer gelijke omvang (Breda: 185.000 inwoners, Tilburg 220.000) met daaromheen een groep kleinere gemeenten van tussen de 25-60.000 inwoners. De twee centrumsteden zijn daarbij bijna volmaakt complementair: wat Breda niet heeft, heeft Tilburg, en andersom. Voor de RIA Breda-Tilburg worden de prioriteiten van NOVI als uitgangspunt genomen: Ruimte maken voor klimaatadaptatie en energietransitie ; Duurzaam economisch groeipotentieel ; Sterke en gezonde steden en regio's en Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied. De thematische Kansen voor de Stedelijke Regio Breda-Tilburg zijn: economie; ruimte, landschap en water; Mobiliteit; Wonen en Klimaat & Energie.
In de uitwerking van de RIA is de subregio Breda momenteel (april 2021) het verst. De colleges van de 10 gemeenten hebben onlangs de RIA regio Breda (link) vastgesteld en gedeeld met hun raden. Dit betreft het ‘publieke’ huiswerk van de gemeenten inclusief de doorrekening van benodigde investeringsvolumen, waarmee zij in het voorjaar van dit jaar om tafel gaan met andere overheden en ook private partijen met als doel om krachten en middelen te bundelen.
De subregio Tilburg gaat de komende maanden een vergelijkbare slag maken waarmee een stevige basis wordt gelegd voor de ambitie van de gezamenlijk kwaliteits- en schaalsprong voor de komende twintig jaar.